یکی از پرسش‌های رایج در مورد لاستیک‌های رادیال سنگین (TBR) این است که چرا پهنای واقعی این لاستیک‌ها (که معمولاً بین ۲۵۰ تا ۲۸۰ میلی‌متر در برخی برندها متغیر است) با عدد اعلام‌شده روی لاستیک (مثلاً ۳۱۵ میلی‌متر در لاستیک ۳۱۵/۸۰R۲۲.۵) مطابقت ندارد؟ این موضوع به عوامل متعددی در طراحی، استانداردهای تولید و شرایط اندازه‌گیری مرتبط است. در این مقاله، دلایل این تفاوت را با جزئیات بررسی کرده و با مثال‌هایی توضیح می‌دهیم.
اعداد نوشته‌شده روی لاستیک‌ها، از جمله پهنا (در مثال ما ۳۱۵ میلی‌متر)، بر اساس استانداردهای بین‌المللی اندازه‌گیری مانند ETRTO (European Tyre and Rim Technical Organization) یا ISO مشخص می‌شوند.
این استانداردها پهنای لاستیک را در شرایط زیر اندازه‌گیری می‌کنند:
• لاستیک باید روی یک رینگ استاندارد نصب شود.
• فشار باد لاستیک باید مطابق مقدار توصیه‌شده توسط سازنده باشد.
• اندازه‌گیری پهنا شامل بیشترین فاصله میان دو دیواره جانبی (Sidewall) در حالت باد شده است.
در نتیجه، این اندازه‌گیری شامل پهنای لاستیک در حالت عملیاتی و باد شده است، نه حالت خاموش و بدون باد.
الف) تغییر شکل لاستیک با باد شدن
در حالت خاموش و بدون باد، لاستیک‌ها کمی فشرده‌تر هستند و دیواره‌های جانبی (Sidewalls) در نزدیک‌ترین حالت به یکدیگر قرار دارند. وقتی لاستیک باد می‌شود:
• دیواره‌های کناری منبسط می‌شوند و فاصله بین دیواره‌ها افزایش می‌یابد.
• این انبساط دیواره‌ها باعث می‌شود که پهنای واقعی لاستیک به مقدار اسمی نزدیک‌تر شود.
مثال:
لاستیک ۳۱۵/۸۰R۲۲.۵ ممکن است در حالت خاموش پهنایی حدود ۲۸۰ میلی‌متر داشته باشد. با نصب روی رینگ استاندارد و باد شدن، پهنای آن به ۳۱۵ میلی‌متر می‌رسد.
ب) ساختار متفاوت لاستیک‌های رادیال سنگین
لاستیک‌های TBR به دلیل کاربردهای سنگین، طراحی بسیار مستحکم‌تری دارند:
• دیواره‌ها و آج‌ها از مواد مقاوم‌تر و ضخیم‌تر ساخته شده‌اند.
• این ساختار باعث می‌شود که لاستیک در حالت خاموش انعطاف‌پذیری کمتری داشته باشد و پهنای آن کمتر از مقدار اسمی به نظر برسد.
ج) تأثیر رینگ و فشار باد
• پهنای واقعی لاستیک به نوع رینگ استفاده‌شده و فشار باد بستگی دارد. رینگ‌های باریک‌تر یا پهن‌تر و فشارهای متفاوت می‌توانند باعث تغییرات جزئی در پهنای نهایی شوند.
خیر، این تفاوت تأثیری بر عملکرد لاستیک ندارد. اندازه اسمی لاستیک به عنوان یک معیار استاندارد برای تطبیق لاستیک با وسیله نقلیه و رینگ استفاده می‌شود. طراحی لاستیک‌های رادیال سنگین به گونه‌ای است که:
• عملکرد بهینه‌ای در شرایط مختلف بارگذاری و جاده ارائه دهند.
• مقاومت در برابر سایش، گرما و فشار بالا را تضمین کنند.
۴. مثال واقعی از مشخصات فنی لاستیک
برای درک بهتر این موضوع، مشخصات فنی یک لاستیک ۳۱۵/۸۰R۲۲.۵ از برند Bridgestone را بررسی می‌کنیم
• پهنا در حالت اسمی: ۳۱۵ میلی‌متر
• پهنا در حالت خاموش: حدود ۲۸۰ میلی‌متر
• رینگ استاندارد: ۹.۰۰ اینچ
• فشار باد توصیه‌شده: ۱۳۰ PSI
این اطلاعات نشان می‌دهد که پهنای واقعی تنها زمانی به مقدار اسمی نزدیک می‌شود که لاستیک تحت فشار و در حالت عملیاتی باشد.
تفاوت بین پهنای واقعی و اسمی لاستیک‌های رادیال سنگین (TBR) به دلیل استانداردهای اندازه‌گیری، طراحی لاستیک و شرایط عملیاتی است. این تفاوت کاملاً طبیعی است و بر عملکرد لاستیک تأثیری ندارد. برای خرید و انتخاب لاستیک مناسب، بهتر است مشخصات فنی ارائه‌شده توسط تولیدکننده را به دقت بررسی کنید.
